Człowiek każdego dnia bombardowany jest setkami bodźców. Nie tylko słyszymy i widzimy, ale również dotykamy, wąchamy i smakujemy. Każda z tych czynności odbywa się z udziałem układu sensorycznego, który pozwala nam odbierać świat poprzez zmysły. Poza podstawowymi zmysłami dysponujemy również zmysłami: przedsionkowym i proprioceptywnym. Choć wiedza na ich temat jest zdecydowanie mniejsza niż o pięciu bazowych, to stanowią podstawę dla rozwoju pozostałych. Propriocepcja to inaczej czucie głębokie, które pochodzi z więzadeł, stawów, mięśni i ścięgien. Kiedy zamkniemy oczy, pozwalają nam dotknąć palcem nosa. Z kolei zmysł przedsionkowy, określany zmysłem równowagi, odpowiada za rozpoznanie naszego ciała w przestrzeni, względem przyciągania ziemskiego. Pomaga w utrzymaniu prawidłowej postawy ciała, napięcia mięśniowego czy koordynacji. Oba systemy nieustannie ze sobą współpracują.
Kiedy udać się na diagnozę i terapię integracji sensorycznej?
Istnieją określone objawy, które wskazują na zaburzenia w obszarze sensoryki. Wskazaniem do diagnozy jest nadpobudliwość ruchowa dziecka, problemy z nauką i koncentracją. Niepokojącym sygnałem są również skargi dziecka na hałas, nadwrażliwość dotykowa i różne sposoby jej wyrażania (krzyk, płacz, ucieczka). Charakterystyczne są również następujące zachowania dzieci: silna potrzeba kontaktu dotykowego, mocne przytulanie się. Przeciwnie, mogą się również pojawić problemy z myciem i obcinaniem włosów. Dzieci często skarżą się również na uciążliwe drapanie metek ubrań.
Na czym polega diagnoza integracji sensorycznej?
Diagnoza składa się z kilku elementów, którymi są:
– wywiad z opiekunem. To ustrukturalizowana rozmowa, w której psycholog może również poprosić o wypełnienie ankiety i kwestionariusza. Rozmowa ma na celu zdobycie informacji o dotychczasowym rozwoju dziecka,
– praca z dzieckiem. To etap obserwacji, podczas której psycholog bada spontaniczne zachowanie dziecka, a także jego reakcje na stymulację sensoryczną z wykorzystaniem specjalnego sprzętu. W tracie tego etapu wykonuje również obserwację kliniczną oraz przeprowadza z dzieckiem test.
Ostatnim elementem jest omówienie wyników diagnozy z opiekunem. Ma to miejsce podczas następnego spotkania. Celem diagnozy jest określenie, czy problemy lub trudności dziecka wynikają z zaburzenia procesów integracji sensorycznej. Terapia zalecana jest wtedy, gdy zostanie stwierdzona diagnoza pozytywna. Diagnoza służy również opracowaniu optymalnego dla dziecka programu terapeutycznego.
Podsumowując, rodzice mogą przygotować się do diagnozy, przypominając sobie szczegółowe informacje na temat ciąży, problemów zdrowotnych dziecka, a także innych czynników, które w istotny sposób mogły wpłynąć na deficyty z zakresu integracji sensorycznej. Na pierwszą wizytę można zabrać ze sobą książeczkę zdrowia dziecka. Rodzice mogą się również podzielić się z diagnostą własnymi obserwacjami. Im więcej danych, tym postępowanie diagnostyczne będzie bardziej rzetelne i pozwoli podjąć odpowiednie środki zaradcze w przypadku stwierdzenia zaburzeń.
IIM
