Coraz więcej osób zażywa odżywki i suplementy diety – czy każdy może się nimi wspomagać?
Czym są suplementy diety?
W skrócie – suplementy to żywność. Zarówno w kwestii prawnej (suplementy podlegają pod prawo żywnościowe, a nie farmaceutyczne jak jest to w przypadku leków), jak i praktycznej – suplementy są uzupełnieniem diety, a ich składowe to najczęściej wyekstrahowane składniki produktów spożywczych. Warto jednak potraktować temat nieco bardziej kompleksowo. Definicja suplementu diety widnieje w Dzienniku Ustaw. W myśl ustawy suplementem może być środek wykazujący efekt odżywczy bądź inny fizjologiczny na organizm ludzki. Mogą to być zarówno mikro- i makroelementy (witaminy i minerały), wyizolowane lub ich mieszanki, podobnie w przypadku makroskładników oraz rozmaitych wyciągów roślinnych i ziołowych. Sprzedawane mogą być jako tabletki, kapsułki, drażetki i inne formy pozwalające na dawkowanie. Warunkiem koniecznym jest by suplement nie wykazywał działania leczniczego, nie zawierał substancji zabronionych ani takich których bezpieczeństwo stosowania nie jest udokumentowane. Niestety, w praktyce bywa różnie i nie wszystkie odżywki oferowane na rynku są najwyższej jakości, co wynikać może z rozmiaru rynku i szerokiego wyboru. Niejednokrotnie docierają do nas informacje z Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS) na temat rozmaitych nieprawidłowości związanych z suplementami, ale to temat na całkowicie odrębny tekst.
Dla kogo dedykowane są suplementy?
Na rynku znajdziemy zarówno suplementy dla kobiet i mężczyzn, jak również dedykowane przedstawicielom poszczególnych płci, a także specjalistyczne, jak m.in. dla ciężarnych, karmiących, wegan, sportowców, mające poprawiać stan włosów i paznokci etc. Najczęściej najprostszą drogą jest kierowanie się tą drogą – wybieranie środków odpowiednich dla grupy w której się znajdujemy. Nie zawsze oczywiście sprawdzi się to idealnie, warto zatem podjąć się, w miarę naszej wiedzy i możliwości, analizy składu poszczególnych produktów i wybieranie takich, których składowe będą odpowiednie dla naszych potrzeb.
Kto nie może stosować suplementów?
Suplementów i odżywek, prócz tych na których wyraźnie zaznaczono inaczej, nie powinny stosować osoby niepełnoletnie, w szczególności dzieci. Niektóre powinny być także ograniczane/wykluczane przez inne grupy społeczne. Ciężarne i karmiące nie powinny stosować środków zawierające wysokie dawki kofeiny i innych substancji pobudzających, a także innych których zażywanie w ciąży/w czasie karmienia piersią są niewskazane. W przypadku ciężarnych będą to np. witamina A, czy polifenole z kakao.
Osoby wykluczające ze swojego jadłospisu produkty odzwierzęce nie powinny sięgać po wszystkie suplementy zawierające białka odzwierzęce , kwasy omega-3 pochodzące z ryb, jak również po te w żelatynowych kapsułkach.
Kto może stosować suplementy?
Odżywki i suplementy diety mogą być stosowane przez zdecydowaną większość społeczeństwa, warto jednak pamiętać o ich głównym przeznaczeniu. Większość suplementów ma za zadanie głównie wsparcie urozmaiconej i zbilansowanej diety. W żadnym wypadku nie powinny one jej zastępować, a więc sięganie po wsparcie suplementacyjne powinno mieć miejsce dopiero w momencie kiedy nasza dieta jest odpowiednio skomponowana i oparta o zdrową żywność. W takim wypadku włączenie suplementacji może minimalizować ryzyko niedoborów składników których nie sposób dostarczyć z pożywieniem.
Osobną grupę stanowią odżywki i suplementy diety dla sportowców z grupy środków ergogenicznych – one również powinny znaleźć miejsce na półce dopiero gdy odpowiednio zbilansujemy swoje żywienie, ale ich zastosowanie jest nieco inne – mają wspierać formę sportową zawodnika.
Materiał partnera
