Sztuka efektywnej komunikacji to uniwersalna umiejętność. Jest potrzebna praktycznie w każdej dziedzinie naszego życia – w środowisku profesjonalnym, ale i w relacjach prywatnych. Właściwa komunikacja jest szczególnie istotna w bliskich związkach, ponieważ nieefektywne porozumiewanie się może prowadzić do mniejszej satysfakcji ze związku lub nawet do jego rozpadu. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się jak skutecznie komunikować się zarówno z bliskimi jak i w pracy.
Co zrobić, jeśli mamy problemy z komunikacją?
Każdy z nas czasem odczuwa trudności w próbie efektywnej komunikacji, czy to w domu czy w pracy. Jeśli zauważasz, że często czujesz się niezrozumiany, a Twoje słowa zostają odebrane w inny sposób niż planowałeś pomocna będzie psychoterapia indywidualna. Odpowiednio dobrany psychoterapeuta pomoże Ci zrozumieć jak Twoje słowa mogą brzmieć dla odbiorcy oraz wyposaży Cię w narzędzia i techniki, dzięki którym Twoja komunikacja będzie bardziej efektywna co zmniejszy ilość nieporozumień. Jeśli zauważyłeś, że problemy z komunikacją dotykają najczęściej sfery Twojego związku psychoterapia par będzie idealnym wyborem. Doświadczeni terapeuci w Centrum Nowa pomogą Ci przejść przez kryzys komunikacyjny w związku, dzięki czemu zwiększysz satysfakcję z relacji.
Natłok emocji w trakcie dyskusji
Amerykański badacz psychologii John M. Gottman udowodnił, że dyskusje kończą się takim samym tonem, jakim się zaczęły. Oznacza to, że jeśli zaczynamy dyskusję z partnerem krzykiem, są bardzo małe szanse, że będzie to spokojna rozmowa, a prędzej dyskusja przemieni się w awanturę. Do dyskusji najlepiej jest podejść ze spokojem, powstrzymując się od obrzucania winą partnera – takie zachowanie spowoduje jedynie postawę obronną rozmówcy, która nie sprzyja rozwiązywaniu konfliktów. Jeśli podczas trwania dyskusji emocje rosną, a pierwotny temat rozmowy został porzucony na rzecz obwiniania i wytykania błędów, najlepszym rozwiązaniem jest odejście od rozmowy z szacunkiem do partnera. Możemy użyć np. słów “porozmawiamy o tym gdy opadną emocje” lub “muszę chwilę ochłonąć, porozmawiajmy o tym wieczorem”. Ważne jest zaznaczenie, że odchodzimy od dyskusji z powodu nadmiaru emocji, nie oskarżając przy tym rozmówcy o nadwrażliwość oraz zaakcentowanie chęci rozwiązania problemu później, tak, aby rozmówca nie czuł się zignorowany.
Komunikat Ja
Komunikat “ty” cechuje się mocno oskarżycielskim charakterem, ponieważ tego typu komunikat rozpoczyna stwierdzenie o drugiej osobie, często połączone z bardzo skrajnymi określeniami jak “zawsze” i “nigdy”, np. “ty mnie nigdy nie słuchasz”. Generalizacja nie sprzyja efektywnej komunikacji, wprowadza do dyskusji intensywne emocje i obwinianie, a generalizowane komunikaty często mijają się ze stanem rzeczywistym. Zamiast komunikatu “ty” warto jest używać komunikatu “ja”, który skupia się na naszych emocjach i odczuciach, bez obwiniania drugiej osoby. Przykładem tego typu komunikatu jest na przykład zdanie “jestem zirytowana, gdy się spóźniasz”. Nasz komunikat będzie też dzięki temu bardziej odporny na potencjalną manipulację, ponieważ mówimy o swoich odczuciach oraz nie próbujemy oskarżać i etykietować rozmówcy.
Porozumienie bez przemocy
Porozumienie bez przemocy to model komunikacji stworzony przez Marshalla Rosenberga, w którym nie ma miejsca na przemoc, zarówno psychiczną jak i fizyczną.
Fundamentem tego modelu jest potrzeba, która odgrywa w komunikacji główną rolę. PBP składa się z dwóch faz – odbioru komunikatu oraz wyrażeniu siebie.
Faza I – empatyczny odbiór komunikatu rozmówcy:
- Spostrzeżenia – pytanie o konkretne wydarzenia, uzupełnienie informacji
- Uczucia – pytanie o uczucia towarzyszące rozmówcy
- Potrzeby – pytanie o potrzeby, które mogą kryć się za uczuciami doświadczanymi przez odbiorcę
- Prośby – upewnienie się, czy rozmówca prosi nas o zaspokojenie swojej potrzeby
Faza II – szczere wyrażanie siebie:
- Spostrzeżenia – mówię o tym, co zauważam, powstrzymując się przed krytyką i osądem
- Uczucia – mówię o uczuciach, które się we mnie pojawiły pod wpływem zaobserwowanych spostrzeżeń
- Potrzeba – mówię o potrzebie, którą wywołały dane uczucia
- Prośba – proszę rozmówcę o działanie, które mógłby podjąć, aby zaspokoić moją potrzebę. Powstrzymuję się od postawy roszczeniowej, a w moim tonie nie słychać żądania.
Etapy spostrzeżeń i próśb można pominąć, jeśli celem rozmowy jest jedynie potrzeba wysłuchania przez rozmówcę.
Należy pamiętać, że chęć rozwiązania problemów z komunikacją musi być obecna po obu stronach dialogu, aby mogła mieć miejsce prawidłowa komunikacja.
Materiał partnera